Η σύμβουλος ψυχικής υγείας, Ζωή Ζέρβα, εξηγεί γιατί πονάει ο χωρισμός.

Ο χωρισμός είναι μια διαδικασία πένθους, μια απώλεια, κάτι που βίαια πολλές φορές αλλάζει την καθημερινότητα, τη ζωή, τα όνειρα μας.
Πονάει η απώλεια του ατόμου αλλά και της ζωής μας όπως την ξέραμε μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Τη στιγμή εκείνη μπορεί κάποιος να νιώσει να καταρρέει ο κόσμος του, ειδικά αν η απόφαση δεν ήταν κοινή ή δική του.
Ένας χωρισμός μπορεί να επηρεάσει το άτομο τόσο ψυχολογικά όσο και κοινωνικά αλλά και οικονομικά, ειδικά αν μιλάμε για διαζύγιο σε ζευγάρι που έχει παιδιά, ή ζευγάρι που μπορεί να είναι στον ίδιο χώρο εργασίας ή να συγκατοικεί.
Κάποιοι φίλοι μπορεί να απομακρυνθούν, να χρειαστεί κάποιος να αλλάξει σπίτι και να πρέπει να βρεθεί μια συμφωνία που να είναι για το καλύτερο συμφέρων των παιδιών, εάν υπάρχουν.
Ο χωρισμός πονάει για διαφορετικό λόγο τον κάθε ένα, ανάλογα με το πως τον βιώνει και τι σημαίνει για αυτόν.
Μπορεί να αισθάνεται κάποιος ότι απέτυχε να κρατήσει την οικογένεια του, να νιώθει εγκατάλειψη, να αισθάνεται προδομένος ( ειδικά αν έχει υπάρξει απιστία), να αισθάνεται ότι καταρρέει η ελπίδα του να ζήσει το “παραμύθι” όπως το είχε ονειρευτεί, να νιώσει φόβο ότι θα μείνει για πάντα μόνος ή να αισθανθεί ότι φταίει και ότι είναι σαν να έχει “κατάρα” που τον εμποδίζει να βρει τον άνθρωπο του και τον καταδικάζει σε αιώνια μοναξιά ή ακόμα και ότι δεν αξίζει την αγάπη.
Πολλές φορές αυτό που μας πονάει δεν είναι ότι χάσαμε τον άνθρωπο που είχαμε σχέση αλλά τα όνειρα που είχαμε κάνει για το μετά ή που χάνουμε την καθημερινότητα μας, που προδοθήκαμε εμείς και τα όνειρα μας, αυτή η αίσθηση ότι δεν ήμασταν αρκετά καλοί για τον άλλον. Ειδικά όταν ο χωρισμός δεν είναι δική μας απόφαση.

Στην περίπτωση αυτή έχουμε να διαχειριστούμε και το σοκ, το αίσθημα ότι κάποιος αποφασίζει για εμάς και τη ζωή μας χωρίς καν να μας ρωτήσει, σαν να μην έχουμε δικαίωμα λόγου για τη ζωή μας και το θέλω μας.
Στην αρχή ίσως μας βγει αυτόματα άρνηση , αυτό συμβαίνει ως αντίδραση του οργανισμού μας για την προστασία μας από τα έντονα συναισθήματα, μπορεί να μην δεχόμαστε το τέλος ως οριστικό, όσο βλέπουμε ότι η κατάσταση δεν αλλάζει προχωράμε στο στάδιο του θυμού. Μέσα σε αυτό το στάδιο θυμώνουμε με τον σύντροφο που έφυγε, που δεν εκτίμησε εμάς και τη σχέση μας κι όσα προσφέραμε, που δεν μας έδωσε την ευκαιρία που θέλαμε , σκεφτόμαστε τα λάθη του και ότι δεν μας άρεσε και θάβαμε κάτω από το χαλί και μόλις ο θυμός αρχίσει να καταλαγιάζει περνάμε στη διαπραγμάτευση και όλα τα what if.    Σκεφτόμαστε τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά και τι θα μπορούσαμε να αλλάξουμε ώστε να επιστρέψει ο σύντροφος μας πίσω σε εμάς. Όμως όσο περνάει ο καιρός και ο σύντροφος δεν επιστρέφει περνάμε στο στάδιο της θλίψης, βουλιάζουμε και χανόμαστε μέσα σε αυτή, μπορεί ακόμα και να αισθανόμαστε σωματικό πόνο από την απώλεια. Είναι μια περίοδος που έχουμε λίγο περισσότερο ανάγκη από τους ανθρώπους μας και χρειάζεται να μας αγαπήσουμε και να μας κακομάθουμε λίγο περισσότερο γιατί τότε το έχουμε περισσότερο ανάγκη. Μετά περνάμε στην αποδοχή. Αποδοχή της κατάστασης και του χωρισμού.

Τα στάδια αυτά μπορεί να μην τα ακολουθήσουμε με μαθηματική ακρίβεια, μπορεί να επιστρέψουμε σε κάποια ή να τα βιώσουμε με διαφορετική σειρά μέχρι να φτάσουμε στην αποδοχή. Μέσα σε αυτά θα πούμε και μια κουβέντα παραπάνω, θα στείλουμε και κάποιο μήνυμα, θα έχουμε παρακάλια, κλάματα, τηλέφωνα, υποσχέσεις και σκέψεις …πολλές σκέψεις μπερδεμένες και συναισθήματα. Τι συμβαίνει λοιπόν στον οργανισμό μας σε έναν χωρισμό και πολλές φορές μας οδηγεί να χάνουμε τον έλεγχο και να υιοθετούμε συμπεριφορές ξένες μέχρι πρόσφατα για εμάς;
Μια μεγάλη έκρηξη ορμονών πραγματοποιείται τη στιγμή του χωρισμού, ορμονών που θέλουν λίγο χρόνο για να ισορροπήσουν και να ξαναβρούμε τον εαυτό μας . Αν συνδέσουμε λοιπόν την έκρηξη αυτή, με το πένθος και τα μπερδεμένα συναισθήματα που προκύπτουν έχουμε έναν έντονο χωρισμό . Θλίψη, πανικός, θυμός, απογοήτευση ακόμη και σκέψεις που τείνουν να μοιάζουν με εμμονές και όλα έχουν ως κοινό σημείο αναφοράς τη σχέση με τον πρώην σύντροφο .
Η αυτοεκτίμηση μας κλονίζεται λιγάκι, το ίδιο κι ο εγωισμός μας , ο θυμός εναλλάσσεται με τη θλίψη και πονάμε. Πονάμε ψυχικά και σωματικά . Μελέτες δείχνουν ότι ο οργανισμός μας αντιδρά σε έναν χωρισμό όπως στην απεξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες. Συγκεκριμένα αισθανόμαστε: Άγχος, Νεύρα, , Απότομες αλλαγές διάθεσης, Αυπνία, Κούραση, Πονοκέφαλο, Εφίδρωση, Ναυτία, Ταχυκαρδία,, Απόσπαση προσοχής, απώλεια ή αύξηση βάρους, Έντονη ανάγκη για επικοινωνία, Απώλεια λογικής σκέψης, Κατάθλιψη, Αίσθημα αυτοαπέχθειας.
Η σεροτονίνη σχετίζεται με τα θέλω μας, η ντοπαμίνη με την ικανοποίηση, η αδρεναλίνη με τον ενθουσιασμό, η οξυτοκίνη (η ορμόνη της αγκαλιάς) με την τρυφερότητα. Σε μια σχέση όλες αυτές οι ορμόνες είναι ανεβασμένες και ξαφνικά αυτός που νομίζαμε ότι τα “ανέβαζε” φεύγει και νιώθουμε ότι τα παίρνει μαζί του. Δυστυχώς ξεχνάμε ότι την ευτυχία μας τη φτιάχνουμε εμείς οι ίδιοι για αυτό άλλωστε και ήμασταν ευτυχισμένοι και πριν γνωρίσουμε τον εν λόγω σύντροφο και σίγουρα θα είμαστε και στο μέλλον χωρίς αυτόν.

Ορμονολογικά λοιπόν όλη αυτή η δυσάρεστη αντίδραση συμβαίνει στον οργανισμό μας γιατί οι ορμόνες της ευτυχίας είναι ακόμα σε υψηλό επίπεδο και αυτές οι ορμόνες έχουν συνδεθεί στο μυαλό μας με τον άνθρωπο που χάσαμε. Έτσι καταλήγουμε να προσωποποιήσουμε την ευτυχία μας στο πρόσωπο του διαγράφοντας αυτόματα τις άσχημες στιγμές , δικαιολογώντας συμπεριφορές και προσπαθώντας να διαπραγματευτούμε το τι έγινε, πως θα μπορούσε να αλλάξει, τι λάθη κάναμε και θέλουμε να γυρίσει.
Στο χωρισμό που αποτελεί ουσιαστικά το θάνατο της σχέσης δεν γίνεται τελετή όπως στον σωματικό θάνατο, η οποία θα σηματοδοτήσει το τέλος, την αλλαγή και την οριστικοποίηση. Ο χρόνος που περνάει βοηθάει τις σκέψεις, τις ορμόνες και τη διάθεση να ισορροπήσουν σταδιακά και αυτό έχει ως αποτέλεσμα σιγά σιγά ξαναβρίσκεις τον εαυτό σου και προχωράς. Σίγουρα δεν θα είσαι ο ίδιος άνθρωπος όμως τίποτα και κανένας δεν σου αποκλείει ότι δεν θα είσαι καλύτερα και πιο ευτυχισμένος. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιούμε ότι στη σχέση μπαίνουμε ολόκληροι άνθρωποι και ολόκληροι βγαίνουμε πάντα από αυτήν.

Ζωή Ζέρβα

Σύμβουλος ψυχικής υγείας
Θεραπεύτρια ζεύγους
Life and Relationship Coach

Εκπαιδευομένη Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεύτρια